Warunki wykonywania przewozów kabotażowych co do zasady są znane przewoźnikom drogowym, zarządzającym transportem oraz kierowcom. Zdarza się jeszcze jednak, iż nie wszyscy odpowiednio realizują takie przewozy, będąc w błędnym przekonaniu o ich prawidłowości. Podstawowym dokumentem określającym zasady realizowania wewnętrznego transportu jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych. Na co zwrócić zatem uwagę w przypadku kabotażu? Najważniejsze informacje przedstawiam w dalszej części artykułu.
Kabotaż oznacza krajowy zarobkowy przewóz wykonywany tymczasowo w przyjmującym państwie członkowskim. Każdy krajowy przewóz drogowy w państwie innym niż siedziba prowadzonej działalności jest więc taką operacją. W SRW prowadzimy dla klientów postępowania odwoławcze i niestety potwierdzamy to co mówi się od dawna – kary za kabotaż należą do jednych z największych.
Każdy przewoźnik zarobkowego drogowego przewozu rzeczy posiadający licencję wspólnotową, którego kierowca, jeśli jest obywatelem państwa trzeciego, posiada świadectwo kierowcy, jest uprawniony na określonych warunkach do wykonywania przewozów kabotażowych. Po dostarczeniu rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym przewoźnicy drogowi uprawnieni są do wykonywania tym samym pojazdem lub, w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego pojazdu, do trzech przewozów kabotażowych będących następstwem transportu międzynarodowego z innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego do przyjmującego państwa członkowskiego.
Ostatni rozładunek rzeczy w trakcie przewozu kabotażowego przed opuszczeniem przyjmującego państwa członkowskiego ma miejsce w ciągu siedmiu dni od ostatniego rozładunku w przyjmującym państwie członkowskim w ramach dostawy rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym. Ponadto przewoźnicy mogą wykonywać transporty pod warunkiem, że są one ograniczone do jednego przewozu kabotażowego na państwo członkowskie w ciągu trzech dni od wjazdu bez ładunku na terytorium tego państwa członkowskiego. Krajowe drogowe przewozy rzeczy wykonywane w przyjmującym państwie członkowskim przez przewoźnika niemającego siedziby w tym państwie uznaje się za zgodne z prawem, jeśli przewoźnik może przedstawić wyraźny dowód potwierdzający przewóz w przychodzącym ruchu międzynarodowym oraz każdy kolejny wykonany przewóz kabotażowy. Dowód obejmuje następujące dane dla każdego przewozu: nazwę, adres i podpis nadawcy; nazwę adres i podpis przewoźnika; nazwę i adres odbiorcy, jak również po dokonaniu dostawy – jego podpis oraz datę dostawy rzeczy; miejsce i datę odbioru rzeczy oraz miejsce ich przeznaczenia; nazwę będącą w powszechnym użyciu określającą charakter rzeczy oraz metodę pakowania, a także, w przypadku rzeczy niebezpiecznych, ich ogólnie przyjętą nazwę oraz liczbę opakowań i ich specjalne oznaczenia oraz numery; masę brutto rzeczy lub ich ilość określoną w inny sposób; numery rejestracyjne pojazdu silnikowego i przyczepy. Żadne inne dokumenty dla celów dowodowych nie są wymagane, a za wystarczające należy uznać druki CMR.
Do najczęstszych błędów należy przekroczenie trzech dozwolonych ładunków. Zdarza się, że w jednym miejscu u jednego załadowcy podejmujemy cztery palety. Każda z nich posiada osobny dokument przewozowy. Oznacza to, że popełniamy naruszenie, ponieważ nieistotny jest fakt jednego miejsca załadunku, ale liczba dokumentów. Kabotaż zatem dotyczy samego ładunku. Innym błędem jest doładowywanie towaru u różnych nadawców z osobnym dokumentem przewozowym z przeznaczeniem do jednego odbiorcy. Jeżeli przekroczymy liczbę trzech dokumentów to także popełniamy naruszenie.
Zwrócić należy także uwagę, iż nie można łączyć ładunków kabotażowych i międzynarodowych. Nie możemy jednocześnie wykonywać krajowego transportu i jednocześnie niejako po drodze przeprowadzić operację międzynarodową. Takie przypadki występują najczęściej w przypadku załadunków w pobliżu granicy. Najczęściej popełnianym naruszeniem jest niezrozumienie zasad wykonywania jednego przewozu kabotażowego przy wjeździe na teren kraju bez ładunku. Nie możemy przyjechać bezpośrednio z Polski do Niemiec „na pusto” i przeprowadzi kabotaż. Pamiętajmy, że krajowy transport drogowy w innym kraju musi poprzedzać operacja międzynarodowa, a przewoźnik ma obowiązek przedstawić wyraźny dowód potwierdzający przewóz w przychodzącym ruchu międzynarodowym. A zatem najpierw z ładunkiem jedziemy i do innego kraju UE, aby następnie wykonać kabotaż w jeszcze innym Państwie Członkowskim. Do ogólnych zasad przewozu zaliczymy także zakaz doładunku na terenie tego innego kraju przed pierwszym rozładunkiem. Co istotne w przepisach jest mowa o pojeździe lub zespole pojazdów, a nie o kierowcach. Ograniczona liczba przewozów jest związana z określonym środkiem transportu, a zatem kierowca może pozostawać w innym kraju dłużej pod warunkiem zmiany pojazdu.
Zgodnie z obowiązującym Pakietem Mobilności przepisy dotyczące transportu krajowego realizowanego na zasadzie tymczasowości przez przewoźników niemających siedziby w przyjmującym państwie członkowskim („kabotaż”) muszą być jasne, proste i łatwe do wyegzekwowania. Pakiet nie zniósł okresu 3 i 7 dni, a także nie ingeruje w limit przewozów kabotażowych. Wprowadzono w zasadzie tylko jeden dodatkowy wymóg, tzw. cooling-off (karencji). Przewoźnicy nie mogą wykonywać przewozów kabotażowych w tym samym państwie członkowskim przez cztery dni od zakończenia przewozu kabotażowego w tym państwie członkowskim. A zatem po wykonaniu wszystkich dozwolonych operacji lub po przerwaniu ich innym transportem międzynarodowym, obowiązuje czterodniowy zakaz przewozów kabotażowych. Podsumowując, trzymanie się tych kilku podstawowych zasad nie narazi przedsiębiorstwa na przykre konsekwencje podczas kontroli drogowej.
W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z omawianym zagadnieniem, służymy profesjonalnym wsparciem naszych Ekspertów. Zachęcamy do kontaktu!
Marcin Mączyński,
Koordynator SRW ds. ITD
Powrót